დღე: ივნისი 22, 2025

ირანში აცხადებენ, რომ აშშ-ის მიერ ირანის ბირთვულ ობიექტებზე დარტყმის შედეგად, 11 ადამიანი დაშავდა. ქვეყნის წითელი ნახევარმთვარის ორგანიზაციის განცხადებაში აღნიშნულია, რომ დარტყმის შედეგად ბირთვულ ობიექტებთან რადიაციის დონის მატება არ დაფიქსირებულა. ამავე ცნობით, ქვეყნის სხვადასხვა ადგილას ისრაელის ცალკეული დარტყმების შედეგად სამი მაშველი დაიღუპა.

აშშ ჩინეთს მოუწოდებს, დაარწმუნოს ირანი, რომ არ ჩაკეტოს ორმუზის სრუტე. აშშ-ის სახელმწიფო მდივანი, მარკო რუბიო მოუწოდებს ჩინეთის მთავრობას, რომ ამ საკითხთან დაკავშირებით დაუკავშირდნენ ირანელებს, რადგან ისინი თავად მნიშვნელოვნად არიან დამოკიდებული ორმუზის სრუტეზე ნავთობის ტრანსპორტირების თვალსაზრისით. მარკო რუბიოს განცხადებით, თეირანის მხრიდან ასეთი ქმედებები გამოიწვევს ფართომასშტაბიან ესკალაციას, რომელზეც არა მხოლოდ შეერთებული შტატები, არამედ სხვა ქვეყნებიც იძულებული იქნებიან, რეაგირება მოახდინონ. „ირანის მხრიდან საპასუხო მოქმედება აშშ-ის თავდასხმაზე საშინელი შეცდომა იქნება და ამას არ ვისურვებდით. ჩვენ გვსურს უზრუნველყოფა, რომ ირანს არ ჰქონდეს ბირთვული იარაღი. მათ სურთ სამოქალაქო ბირთვული პროგრამა, ელექტროსადგურები, ისევე როგორც ბევრ ქვეყანას აქვს…

ირანის პარლამენტმა სტრატეგიულად მნიშვნელოვანი ორმუზის სრუტის დახურვას მხარი დაუჭირა. ირანელმა კანონმდებელმა, ესმაილ კოვსარიმ განაცხადა, რომ გადაწყვეტილება  გლობალური ენერგოვაჭრობის საკვანძო არტერიის დახურვის შესახებ,  ამერიკული აგრესიისა და საერთაშორისო საზოგადოების დუმილის საპასუხოდ მიიღეს. ირანული მედიის ინფორმაციით, პარლამენტის გადაწყვეტილების შემდეგ საბოლოო გადაწყვეტილება ირანის უზენაესმა ეროვნული უსაფრთხოების საბჭომ უნდა მიიღოს. სპარსეთის ყურეში მდებარე ორმუზის სრუტე გლობალური ვაჭრობის ერთ-ერთი ყველაზე კრიტიკული პუნქტია, რომლის გავლითაც მსოფლიო ნავთობის დაახლოებით 20 პროცენტი გადის, რაც დღეში დაახლოებით 17-18 მილიონი ბარელი ნავთობია. ორმუზის სრუტე ერთადერთი საზღვაო გზაა, რომელიც სპარსეთის ყურეს ღია ოკეანესთან აკავშირებს და მის სანაპიროებთან ნავთობის ისეთი მსხვილი მწარმოებლები არიან,…

ამერიკის შეერთებული შტატების მხრიდან ირანზე განხორციელებულ შეტევასთან დაკავშირებით ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკა განცხადებას აკეთებს. ჩინეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს შეფასებით, ამერიკის შეერთებულმა შტატებმა, ირანის ბირთვულ ობიექტებზე დარტყმების განხორციელებით, საერთაშორისო სამართალი და გაერო-ს ქარტია დაარღვია. „ჩინეთი მკაცრად გმობს ირანზე აშშ-ის თავდასხმებს და ბირთვული ობიექტების დაბომბვას, რომლებიც ატომური ენერგიის სააგენტოს გარანტიების ქვეშ იმყოფებიან. აშშ-ის ქმედებები სერიოზულად არღვევს გაეროს ქარტიისა და საერთაშორისო სამართლის მიზნებსა და პრინციპებს და ახლო აღმოსავლეთში დაძაბულობას ამწვავებს. ჩინეთი მოუწოდებს კონფლიქტის მხარეებს, კერძოდ, ისრაელს, რაც შეიძლება მალე მიაღწიონ ცეცხლის შეწყვეტას, უზრუნველყონ მშვიდობიანი მოსახლეობის უსაფრთხოება და დაიწყონ დიალოგი და მოლაპარაკებები“, – აღნიშნულია ჩინეთის…

რომის პაპმა ლეო XIV-მ  საკვირაო წირვაზე განაცხადა, რომ საერთაშორისო საზოგადოებამ უნდა იბრძოლოს ომის თავიდან ასაცილებლად, კონფლიქტი კი დიპლომატიამ ჩაანაცვლოს. „საერთაშორისო საზოგადოების თითოეულ წევრს აქვს მორალური პასუხისმგებლობა, შეაჩეროს ომის ტრაგედია, სანამ ის გამოუსწორებელ უფსკრულად გადაიქცევა“ – აღნიშნა მან. მისი სიტყვებით, ვერცერთი შეიარაღებული გამარჯვება ვერ აანაზღაურებს დედების ტკივილს, ბავშვების შიშს, მოპარულ მომავალს. ამიტომ: ”დაე, დიპლომატიამ გააჩუმოს იარაღი, ერებმა კი მშვიდობისკენ ძალისხმევით დასახონ საკუთარი მომავალი და არა ძალადობითა და სისხლიანი კონფლიქტებით” – დასძინა პაპმა.

ირანის ისლამური რევოლუციის გუშაგთა კორპუსის განცხადებით, ისრაელზე თავდასხმები გაგრძელდება და აშშ-ის საჰაერო დარტყმებს უპასუხებენ. განცხადებაში აღნიშნულია, რომ ახლო აღმოსავლეთში აშშ-ის ბაზები „დაუცველობის წერტილია“. მათივე განცხადებით, აშშ-მა, ირანის ბირთვულ ობიექტებზე თავდასხმით, საკუთარი თავი პირდაპირ „აგრესიის ფრონტის ხაზზე“ დააყენა. ისლამური რევოლუციის გუშაგთა კორპუსის მტკიცებით, ირანის ბირთვული პროგრამის თავდასხმით განადგურება შეუძლებელია. განცხადებაში ასევე აღნიშნულია, რომ აშშ ვერ გაექცევა მისი საჰაერო დარტყმების შედეგებს და რომ ირანს ისრაელი ან აშშ ვერ შეაშინებს. მათი თქმით, ოპერაციები მიმართული იქნება ისრაელის ინფრასტრუქტურის, სტრატეგიული ცენტრებისა და ინტერესების წინააღმდეგ.

ირანში ბირთვულ ობიექტებზე აშშ-ის მიერ განხორციელებულ დარტყმებს რუსეთი საერთაშორისო სამართლის უხეშ დარღვევად აფასებს. ამის შესახებ რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს განცხადებაშია აღნიშნული. „სუვერენული სახელმწიფოს ტერიტორიაზე რაკეტებით და ბომბებით დარტყმების განხორციელების შესახებ უპასუხისმგებლო გადაწყვეტილება, რა არგუმენტებიც არ უნდა იყოს წარმოდგენილი, უხეშად არღვევს საერთაშორისო სამართალს, გაერო-ს ქარტიას და გაერო-ს უშიშროების საბჭოს რეზოლუციებს. განსაკუთრებით საგანგაშოა, რომ დარტყმები განახორციელა ქვეყანამ, რომელიც გაერო-ს უშიშროების საბჭოს მუდმივი წევრია“ – აცხადებენ რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროში. უწყების მტკიცებით, მოსკოვი მხარეებს ახლო აღმოსავლეთში აგრესიის დასრულებისა და სიტუაციის პოლიტიკურ და დიპლომატიურ კალაპოტში დასაბრუნებლად ძალისხმევის გაზრდისკენ მოუწოდებს.

აშშ-ის პრეზიდენტი დონალდ ტრამპის ადმინისტრაცია ირანის მხრიდან შესაძლო შურისძიებისთვის ემზადება. ინფორმაციას, NBC News ავრცელებს. ამავე ცნობით, პენტაგონის ორმა წყარომ და თეთრი სახლის მაღალჩინოსანმა განაცხადეს, რომ მომდევნო 48 საათი განსაკუთრებით საფრთხილოა. წყაროების ცნობით, ჯერჯერობით უცნობია, დაესხმება თუ არა თავს ირანი აშშ-ის ობიექტებს საზღვარგარეთ, ქვეყნის შიგნით თუ ორივე მიმართულებით, აშშ-ის მიერ მის ბირთვულ ინფრასტრუქტურაზე დარტყმების საპასუხოდ. ამერიკის სამხედრო ბაზები საზღვარგარეთ თვეების განმავლობაში განსაკუთრებულ მზადყოფნაში არიან.    

ევროკომისიის პრეზიდენტი, ურსულა ფონ დერ ლაიენი აცხადებს, რომ ირანმა არასდროს არ უნდა მოიპოვოს ბომბი. მისი თქმით, საერთაშორისო სამართლის პატივისცემა კრიტიკულად მნიშვნელოვანია. „ახლა არის დრო, რომ ირანი სანდო დიპლომატიურ გადაწყვეტაში ჩაერთოს. მოლაპარაკებების მაგიდა ერთადერთი ადგილია ამ კრიზისის დასასრულებლად“ – აცხადებს ევროკომისიის პრეზიდენტი.    

ირანის საგარეო საქმეთა მინისტრის, აბას არაღჩის განცახდებით,  „ომის წამქეზებელი“ თეთრი სახლი „სრულად იქნება პასუხისმგებელი“ მისი ქმედებების შედეგებზე. „ირანის ისლამური რესპუბლიკა უმკაცრესად გმობს შეერთებული შტატების სასტიკ სამხედრო აგრესიას ირანის მშვიდობიანი ბირთვული ობიექტების წინააღმდეგ. ეს არის გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის წესდებისა და საერთაშორისო სამართლის ფუნდამენტური პრინციპების აღმაშფოთებელი, მძიმე და უპრეცედენტო დარღვევა. ვაშინგტონის ომის წამქეზებელი და უკანონო ადმინისტრაცია სრულად არის პასუხისმგებელი თავისი აგრესიის აქტის სახიფათო შედეგებსა და შორსმიმავალ გავლენაზე“, – განაცხადა აბას არაღჩიმ. არაღჩის თქმით, არ იცის, რამდენად დარჩა დიპლომატიისთვის ადგილი მას შემდეგ, რაც შეერთებულმა შტატებმა ირანის ბირთვულ ობიექტებზე თავდასხმა განახორციელა. „მათ ძალიან დიდი…

თურქეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს განცხადებით, ირანზე აშშ-ის თავდასხმამ, შესაძლოა, რეგიონული კონფლიქტი გლობალურ კონფლიქტად გადააქციოს. ინფორმაციას The Guardian-ი ავრცელებს. გამოცემის ცნობით, საგარეო უწყების მიერ გავრცელებულ განცხადებაში აღნიშნულია, რომ ანკარა ღრმად შეშფოთებულია თავდასხმების შესაძლო შედეგებით. თურქეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრო მხარეებს მოუწოდებს, იმოქმედონ პასუხისმგებლობით და დაუყოვნებლივ შეწყვიტონ თავდასხმები. განცხადებაში ასევე აღნიშნულია, რომ თეირანსა და ვაშინგტონს შორის ბირთვული დავის მოგვარება მხოლოდ მოლაპარაკებებს შეუძლია.

ირანის საგარეო საქმეთა მინისტრი, აბას არაღჩი აცხადებს, რომ მოსკოვში ჩაფრინდება, სადაც რუსეთის პრეზიდენტ ვლადიმერ პუტინს შეხვდება. ის პუტინთან შეხვედრას ორშაბათს გეგმავს. არაღჩის თქმით, აშშ-მა აჩვენა, რომ არ სცემს პატივს საერთაშორისო სამართალს და ირანის ბირთვულ ობიექტებზე თავდასხმით ძალიან დიდი წითელი ხაზი გადაკვეთა. „მათ მხოლოდ მუქარისა და ძალის ენა ესმით“ – აღნიშნა არაღჩიმ.

ტრამპის მიერ ირანის ბირთვული ობიექტების დაბომბვის გადაწყვეტილებას, კონგრესში დემოკრატი კანონმდებლების ნაწილი აკრიტიკებს. მათი განცხადებით, ეს კონგრესის თანხმობის გარეშე მოხდა. „ამ ღამით პრეზიდენტმა უგულვებელყო კონსტიტუცია, ცალმხრივი წესით ჩვენი სამხედროების ჩართვის კონგრესის ნებართვის გარეშე. ვუერთდები ჩემს კოლეგებს ადმინისტრაციისგან პასუხების მოთხოვნაში ამ ოპერაციასთან დაკავშირებით, რომელიც საფრთხეში აგდებს ამერიკელების სიცოცხლეს და რეგიონში შემდგომი ესკალაციისა და სახიფათო დესტაბილიზაციის რისკს ქმნის“- წერს კონგრესმენი ნენსი პელოსი სოციალურ ქსელ X-ში. კონგრესმენმა ალექსანდრია ოკასიო-კორტესმა ამ ქმედებას კონსტიტუციისა და კონგრესის საომარი უფლებამოსილების აქტის უხეში დარღვევა უწოდა და აღნიშნა, რომ ეს არის საფუძველი იმპიჩმენტისთვის. „მან იმპულსურად გარისკა, დაეწყო ომი, რომლის შედეგადაც…

რუსეთის უსაფრთხოების საბჭოს ხელმძღვანელის მოადგილემ, დიმიტრი მედვედევმა განაცხადა, რომ არიან ქვეყნები, რომლებიც მზად არიან, ირანს ბირთვული იარაღი გადასცენ. რუსეთის ყოფილი პრეზიდენტის თქმით, ბირთვული ციკლის კრიტიკულმა ინფრასტრუქტურამ, როგორც ჩანს, მცირე დაზიანება მიიღო ან საერთოდ არ დაზიანებულა და ბირთვული მასალების გამდიდრება და ახლა ბირთვული იარაღის წარმოება გაგრძელდება. მედვედევის განცხადებით, ტრამპმა, რომელიც მშვიდობისმყოფელ პრეზიდენტად მოვიდა, აშშ-სთვის ახალი ომი დაიწყო. „ასეთი წარმატებით, ტრამპი ვერასდროს მიიღებს ნობელის მშვიდობის პრემიას, მიუხედავად ამ ნომინაციის ყველა თაღლითობისა. კარგი დასაწყისია, გილოცავთ, ბატონო პრეზიდენტო!”, – განაცხადა დიმიტრი მედვედევმა.

ატომური ენერგიის საერთაშორისო სააგენტო ხვალ მმართველი საბჭოს საგანგებო სხდომას გამართავს. ამის შესახებ სააგენტოს გენერალურმა დირექტორმა, რაფაელ გროსიმ განაცხადა. „ირანში საგანგებო სიტუაციის გათვალისწინებით, ვიწვევ ხვალ მმართველთა საბჭოს საგანგებო სხდომას“, -დაწერა რაფაელ გროსიმ X-ში. ამასთან, ირანის ბირთვული სააგენტოს ხელმძღვანელმა, მუმად ესლამმა წერილობით მიმართა ატომური ენერგიის საერთაშორისო სააგენტოს და ბირთვულ ობიექტებზე აშშ-ის დარტყმების გამოძიება მოითხოვა. როგორც მის წერილშია ნათქვამი, თეირანი სააგენტოსთან აშშ-ის ქმედებების დაგმობას ითხოვს.

აშშ-ს პრეზიდენტმა დონალდ ტრამპმა ირანის ბირთვულ ობიექტებზე შეტაევას  „შესანიშნავი სამხედრო წარმატება“  უწოდა. მისი განცხადებით, ბომბდამშენებმა ფორდოს, ნატანცის და ისპაჰანის ბირთვულ ობიექტებზე იერიში მიიტანეს ისრაელთან ერთობლივი ძალისხმევით, რათა ირანის ბირთვული პროგრამა გაენადგურებინათ მას შემდეგ, რაც დიპლომატიურმა მცდელობებით ვერ შეძლეს თეირანის მოლაპარაკებების მაგიდასთან დაბრუნება. „ჩვენ დავასრულეთ ძალიან წარმატებული თავდასხმა ირანში, სამ ბირთვულ ობიექტზე. ყველა თვითმფრინავი ახლა ირანის საჰაერო სივრცის გარეთაა. ყველა თვითმფრინავი უსაფრთხოდ ბრუნდება სახლში. ვულოცავ ჩვენს დიდებულ ამერიკელ მებრძოლებს. მსოფლიოში არ არსებობს სხვა არმია, რომელიც ამის გაკეთებას შეძლებდა. ახლა მშვიდობის დროა!“ – განაცხადა აშშ-ის პრეზიდენტმა. დონალდ ტრამპის განცხადებით, ამ შეტევის მიზანი…

ირანის უზენაესი ლიდერი, აიათოლა ალი ხამენეი აშშ-ის მიერ ირანის ბირთვულ ობიექტებზე განხორციელებულ დარტყმას ეხმაურება. მისი განცხადებით, „შესაძლოა შტატებმა უფრო მძიმე ზარალი და დარტყმა განიცადონ, ვიდრე ოდესმე გადაუტანიათ”. დღეს, აშშ-მა ირანის 3 მთავარ ბირთვულ ობიექტზე საჰაერო დარტყმა მიიტანა. აშშ-ის პრეზიდენტის თქმით, შეტევა წარმატებული იყო და განადგურებულია ფორდოს, ნატანზისა და ისფაჰანის ბირთვული სადგურები

ევროკავშირის საგარეო საქმეთა მინისტრები ორშაბათს დაგეგმილ შეხვედრაზე აშშ-ის მიერ ირანზე განხორციელებულ დარტყმებს განიხილავენ.  ამის შესახებ ევროკავშირის უმაღლესი წარმომადგენელი საგარეო საქმეთა და უსაფრთხოების საკითხებში, კაია კალასმა განაცხადა. მისი თქმით, ირანს არ უნდა მიეცეს ბირთვული იარაღის შექმნის უფლება, რადგან ეს საფრთხეს შეუქმნის საერთაშორისო უსაფრთხოებას. „ირანს არ უნდა მიეცეს ბირთვული იარაღის შექმნის უფლება, რადგან ეს საფრთხეს შეუქმნის საერთაშორისო უსაფრთხოებას. მოვუწოდებ ყველა მხარეს, უკან დაიხიონ, დაუბრუნდნენ მოლაპარაკებების მაგიდას და თავიდან აიცილონ შემდგომი ესკალაცია“ – წერს კალასი. შეერთებულმა შტატებმა ირანში სამ ძირითად ბირთვულ ობიექტზე იერიში მიიტანა. შეტევა ფორდოუზე, ისპაჰანსა და ნათანზიზე განხორციელდა.

აშშ-ის პრეზიდენტი დონალდ ტრამპი ირანს აფრთხილებს, რომ აშშ-ის წინააღმდეგ ნებისმიერ შურისძიებას პასუხად მოჰყვება. ტრამპის განცხადებით, ეს იქნება იმაზე გაცილებით დიდი ძალა, ვიდრე “ამ ღამით ვიხილეთ”. ამის შესახებ ტრამპმა თავის სოციალურ ქსელში დაწერა. „აშშ-ის წინააღმდეგ ირანის ნებისმიერი შურისძიებას პასუხად მოჰყვება იმაზე გაცილებით დიდი ძალა, ვიდრე ამ ღამით ვიხილეთ. მადლობა! დონალდ ტრამპი, აშშ-ის პრეზიდენტი“– წერს ტრამპი. აშშ-მა იერიშები მიიტანა ირანის სამ ძირითად ბირთვულ ობიექტზე ფორდოში, ნათანზსა და ისპაჰანში. დარტყმები განხორციელდა B-2-ის ტიპის ბომბდამშენებიდან ჩამოგდებული GBU-57-ის ბუნკერის საწინააღმდეგო ბომბებით და წყალქვეშა ნავებიდან გაშვებული Tomahawk-ის ფრთოსანი რაკეტებით.  

გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრი, კირ სტარმერმი აცხადებს, რომ ამერიკის შეერთებულმა შტატებმა მიიღო ზომები ირანის ბირთვული პროგრამიდან მომდინარე სერიოზული საფრთხის შესამსუბუქებლად. „ირანის ბირთვული პროგრამა სერიოზულ საფრთხეს უქმნის საერთაშორისო უსაფრთხოებას. ირანს არასდროს უნდა მიეცეს ბირთვული იარაღის შექმნის უფლება და აშშ-მა მიიღო ზომები ამ საფრთხის შესამსუბუქებლად“- აღნიშნულია სტარმერის განცხადებაში. მისი თქმით, ახლო აღმოსავლეთში ვითარება არასტაბილური რჩება და რეგიონში სტაბილურობა პრიორიტეტულია. „მოვუწოდებთ ირანს, დაუბრუნდეს მოლაპარაკებების მაგიდას და მიაღწიოს დიპლომატიურ გადაწყვეტას ამ კრიზისის დასასრულებლად“, – აღნიშნულია კირ სტარმერის განცხადებაში.